اوستا: یک نسخه دست نویس (2)
دکتر کتایون مزداپور، خیلی سال است که پیگیر حفظ و نشر نسخههای خطی مربوط به ایران باستان است. این نسخهها معمولا به زبانهای باستانی ایران مانند اوستایی و پهلوی نوشته شدهاند و بعضیهایشان آنقدر خوش اقبال هستند که در کتابخانهای با شرایط مناسب نگهداری شوند، اما اکثرشان در خانههای زرتشتیان ایران و هند و در شرایط معمولا نامناسب به سر میبرند.
هر وقت پای صحبت خانم مزداپور مینشینی، یا نگران فلان اوستای خطی است که توی فلان زیرزمین در یزد انبار شده و صاحبانش خارج از کشورند یا در فکر آن یکی نسخهی پهلوی که در ساختمانی نیمه مخروبه در بمبئی نگهداری میشود و کافی است لولهکشی پوسیدهی فاضلاب ساختمان نشت کند تا آسیبی جبران ناپذیر ببیند.
یکی دو سال است که خانم دکتر و عدهای از دوستان و همکارانش بنیادی تاسیس کردهاند به نام بنیاد «کهن پچین» (پچین به معنای «جلدشده») که کارش حفظ و انتشار این جور نسخههای خطی است.
اوستای خطی که عکس یک صفحهاش را دیدید سال 976 یزدگردی نوشته شده است (سال 986 خورشیدی – همزمان با پادشاهی شاه عباس صفوی) و کاتبش «فریدون مرزبان» است. این فریدون خان انگار کاتب معروفی بوده است در زمان خودش و به خط او دو کتاب خطی مهم دیگر هم در دست است.
اوستای ما به همراه هفت کتاب خطی دیگر، در صندوقچهای در خانهی یک پیرزن زرتشتی در یزد بود و کسی از وجودشان خبر نداشت تا سال 75 که پیرزن درگذشت و عروسش صندوقچه را پیدا کرد و به اهل فن خبر دادند و بعد از ماجراهایی خلاصه الان همهی کتابها در مرکز اسناد دانشگاه تهران نگهداری میشوند.
بنیاد کهن پچین دارد از این دستنویس عکسبرداری میکند و قرار است عکسها علاوه بر انتشار در اینترنت، در تیراژ خیلی محدود چاپ هم بشوند. بیشتر نسخههای چاپی به حامیان مالی تحویل داده میشوند و کلا 70تا قرار است پیشفروش شود که البته یکیاش مال من است و میماند 69تای دیگر! فعلا بنیاد دفتر و دستکی برای فروش ندارد. اگر مایلید شرایط پیشفروش را بدانید به من ایمیل بزنید تا به موقع خبرتان کنم.
فعلا که دارم میروم سفر نوروزی، بعد از سفر عکسها و توضیحات بیشتری در اختیارتان میگذارم.
نوروز خوش!