در فارسی امروزی تصورمان از یک آدم «خرسند» کسی است که لبخند روی لبش دارد و خوش است و مثلا اگر در تیتر اخبار ببینیم که «ابراز خرسندی فلانی از فلان اتفاق»، معنا میکنیم «فلانی خوشحال شدن خودش را از فلان اتفاق نشان داد».
توی نوشتههای پهلوی معنای خرسندی کمی فرق میکند و وقتی صحبت درباره مال دنیا باشد، آدم خرسند کسی است که قانع است و حرص و طمع ندارد و وقتی پای قضا و قدر در میان است خرسند آن است که درباره چیزهایی که نمیشود تغییرشان داد غصه نمیخورد و بیتابی نمیکند.
توی بسیاری از اندرزنامههای پهلوی هم به ملّت توصیه شده است که خرسند باشند و خرسندی کنند و با خرسندی دیو آز را از خود برانند و از این جور چیزها.
اما چیزی که احتمالا برایتان جالبتر باشد یک متن خیلی کوچک است به نام «داروی خرسندی». بر خلاف متنهای پهلوی که معمولا خیلی جدی و عصاقورتدادهاند، این یکی کمی طنز آمیز است و فرض میکند خرسندی یک دارو است که برای دردهای بیدرمان میشود تجویز کرد و اتفاقا خوب هم شفا میدهد. آنوقت طرز تهیه این دارو را به سبکی شبیه به دستورهای آشپزی امروزی نوشته است.
میگویم شبیه به دستور آشپزی یعنی فرض کنید دارید طرز تهیه یک غذا را از کتاب مستطاب آشپزی میخوانید. نجف دریابندری اول درباره خود غذا کمی توضیح میدهد که چه جور غذایی است و از کجا آمده و اینها … بعد مواد لازم و مقدار هر کدام را ذکر میکند؛ بعد هم میگوید که هر کدام از مواد را چکار کنید و چطور با هم مخلوط کنید و غذا کی آماده میشود و آخر سر هم نکاتی در مورد چگونه سِرو کردن غذا مینویسد.
ترجمهی آزاد داروی خرسندی این میشود:
داروی خرسندی برای درمان بیماریهایی است که درمان ندارند. در مورد آنهایی که درمان دارند هم این دارو بهبودی را آسانتر میکند.
مواد لازم:
شناختن خرسندی …………………………………………………………… یک پیمانه
اگر خرسند نباشم چکار کنم ……………………………………………….. یک پیمانه
از امروز تا فردا شاید اوضاع بهتر شود …………………………………….. یک پیمانه
از این بدتر هم میتوانست بشود …………………………………………. یک پیمانه
در این چیزی که پیش آمده خرسند بودن برایم آسانتر است …………. یک پیمانه
اگر خرسند نباشم کارم سختتر میشود ……………………………….. یک پیمانه
طرز تهیه:
این داروها را در «هاون شکیبایی» بریزید و با «دسته هاون نیایش» بکوبید و با «صافی توکل» صاف کنید و هر روز صبح زود با «قاشق پناه بر ایزدان» به دهان بیفکنید و با آب «چنین کردن شایسته است» بخورید. سپس بی شک و تردید خرسند باشید چون خرسند بودن برای تن و روان سودمندتر است.
علی جان
این چندمین دخالت من در این بحث است. راستش عمق موضوع آنقدر جدی است که ارزشش را دارد. شاید کلید را باید در “شناختن خرسندی ………………………………… یک پیمانه” جستجو کرد تا نظر دیگران چه باشد
قربان تو و تمامی رفقای این مبحث
نکته کلیدی اش دقیقا همین است و شما اولین کسی هستید که رویش انگشت میگذارید.
سلام جالب بود ! ولی یه نکته تو پهلوی اندرزی فقط یه جا میگه که قضا و قدر رو پذیرا باشید اتفاقا” با دکتر آموزگار راجع به این مطلب بحث کردیم خیلی
اون یه جا کجاست؟
صفحه 69 نیبرگ از بالا خط سوم تقریبا” اونجا که میگه
ne pad kam ud kunisn i mardoman be pad brehenisn ud sipihr ud kamag i yazdan bawed.
با عرض شرمندگی دیگه نمی شد بهتر از این نوشت .:)))))
علی آقای گل
خرسندی رااگربه این معنا بکیریم که همه انسانها به « وضع موجود » فردی واجتماعی قناعت کنند و دنبال پیشرفت وتوسعه موقعیت خود وجامعه خود نباشند ، موتورمحرک توسعه ازکارمی افتد . امااگرخرسندی را به معنای رضایت دادن به حاصل تلاشها ،ونه زیاده طلبی، بگیریم می تواند هم فرد را به آرامش نسبی برساند و هم تلاش برای بهبود اوضاع ادامه یابد
به معنای دوم خرسند باشید !
پس این تمجید و تکریم »قناعت« و »راضی بودن به آنچه داری« سابقه ی تاریخی طولانی تری از آن چه تصور می شود دارد. انصافا که از مشمئز کننده ترین ارزش های اخلافی ملت گل و بلبل است.
خیلی جالب بود. مخصوصا اگر متن اصلی رو خونده باشی و بعد این تعبیر رو!
سلام. مطلبی خیلی جالب و به دلایل مختلف است. مرا وادار به تبلیغ کردی و کپی و آدرس مطلب را برای برخی دوستان فرستادم. موفق و -البته- خرسند باشی
من به این تیکه ارادت خاصی دارم:
اگر خرسند نباشم کارم سختتر میشود
به نظرم باید یکم پیمانه هاشو زیادتر کرد
علي آقا چرا اين وبلاگ شما عكس افراد نظر نويس را به صورت شپش و پشه و آميب نمايش مي دهد ؟
هاهاها!
برای اینکه تحریک بشن برن سایت gravatar.com یه شکل آبرومند برای خودشون ثبت کنن 😉
نوعی مجازات “اسلامی” که برای “عبرت” توجیه می شود
دستور پخت خيلي خوبه ولي در اصل
مهم آشپزه!
حكيمانه بود! واقعا بر دلم نشست.
با اجازه شما لینکی به مقاله حضرتعالی درباره قصر ابونصر داده ام.
از مطالبتون نهایت استفاده را کردم .
از شما خواهش می کنم اگر نقصی می بینید ، حقیر را راهنمایی کنید.
ارادتمند شنبه
خرسند باشید!!!